Eén op de vier Nederlanders van 12 jaar en ouder heeft problemen met slapen. Volgens het CBS gaat het om problemen met doorslapen, moeite met in slaap vallen en te vroeg wakker worden waardoor doorslapen niet meer mogelijk is. Ik weet als auteur van het boek Dear Good Morning als geen ander hoe belangrijk slaap voor je is en daarom is het tijd om 7 expert tips met jou te delen om snel in slaap te vallen en uitgerust wakker te worden. Het is tijd om met z’n allen beter te slapen!
In deze blog vertel ik je het belang van beter slapen, de 7 meest voorkomende slaapproblemen en belangrijke tips om toe te passen.
Inhoudsopgave
Ik had totaal geen slaappatroon
“Slapen doe ik wel als ik ouder ben, het is hartstikke saai en ik doe liever leuke dingen met mijn leven.” Dat is wat ik altijd riep over slaap. Een avondje doorhalen met vrienden? Geen probleem! Tot laat achter mijn laptop voor werk? Tuurlijk, waarom is dat erg? Ik had totaal geen slaappatroon en kon ik nog uren in bed liggen, scrollend door mijn telefoon.
Studeren deed ik altijd laat in de avond en mijn leraren kregen rond middernacht mijn opdracht in hun mailbox. Slapen kan altijd nog, dat was mijn gedachte. Ik sliep gemiddeld 5 uurtjes per nacht, vond mezelf een avondmens en mensen die vroeg naar bed gingen zijn saai! Geen ritme, geen slaappatroon, f*ck slaap.
De grootste grap is dat ik nu een expert ben op het gebied van beter slapen. Het is zelfs de allereerste stap binnen mijn succesformule in mijn boek Dear Good Morning. Beter slapen + eerder opstaan + fitter worden + motivatie houden = een enthousiast en succesvol leven. Als je nog niet van slapen houd, hoop ik je in deze blog te overtuigen om het belang van slaap te zien en ik als expert wil je overtuigen om je eigen slaappatroon onder de loep te nemen.
Slaap heb je letterlijk nodig om je energiek te voelen. Slaap heb je nodig om je gelukkig te voelen, om je zelfverzekerd te voelen. Slaap is belangrijk om helder te kunnen nadenken. Gosh… had ik dit maar eerder geweten.
Een goede nachtrust herstelt je immuunsysteem
Beter slapen helpt je om een energiek ochtendmens te worden. En niet alleen dat, wie goed slaapt voelt zich gelukkiger, fitter en voelt de kracht om te ondernemen, wat je succesvol(ler) maakt. Mensen die een goede nachtrust hebben kunnen cognitief beter functioneren, zijn scherper en alert, zitten beter in hun vel, ervaren minder stress, zijn minder vaak ziek, hebben een betere huid, voelen zich gelukkiger en zijn fit. Een goede nachtrust herstelt je immuunsysteem, zorgt dat je emoties verwerkt en maak je groeihormoon aan wat ervoor zorgt dat je lichaam herstel van de dag. Slaap is letterlijk “een geneesmiddel met zoveel voordelen dat niemand zou geloven dat het zou bestaan.” Ik bedoel, wellicht moest je de afgelopen zin een aantal keer lezen omdat er zoveel voordelen zijn bij een goede nachtrust!
Ik vond de zin “een geneesmiddel waarvan je haast niet geloofd dat het bestaat, zoveel voordelen heeft het”, via slaapwetenschapper en succesvol auteur Matthew Walker. In zijn boek SLEEP beschrijft hij dit magische wonder, het magische wonder wat we veel meer mogen omarmen om de voordelen echt te gaan ontdekken. En daar is ook meteen het probleem. Want wellicht weet jij al hoe goed slaap is; het lukt je wellicht niet om beter te slapen. Of je denkt: Ja leuk, dat beter slapen.. maar ik slaap gewoon ruk. Ik heb van alles geprobeerd maar ik ben gewoon geen goede slaper.
Hoe wonderlijk slaap ook is met tal van voordelen, hoe ontzettend lastig slaap is om te begrijpen en vooral.. om een super slaper te worden om uitgerust wakker te worden. I know the feeling. En om je meteen gerust te stellen: niemand is een perfecte slaper. Slaap is echt heel lastig en de wetenschap weet ook nog niet alles van dit magische wonder. Maar ik weet zeker dat je wel beter kan slapen dan je momenteel doet, met echt maar een aantal (kleine) veranderingen. Daarom hoop ik dat je de tijd neemt om mijn blog helemaal uit te lezen. Heb je erna nog vragen? Laat gerust een comment achter zodat ik, of in samenwerking met een slaapwetenschapper, voor jou een antwoord vind.
Van beter slapen val je af
Jaren geleden sprak ik slaapwetenschapper Winni Hofman. Zij vertelde mij dat slaap, voeding en beweging de drie belangrijkste poten zijn voor onze gezondheid. Helaas wordt de poot “slaap” nog te vaak vergeten of niet serieus genomen waardoor de andere twee poten ook beginnen te wankelen. Ze zijn essentieel met elkaar verbonden en als je beter slaapt, gaat je voeding en bewegen ook vele malen makkelijker. Dat maakt slaap zo interessant.
Goed slapen kan een positieve invloed hebben op de voedingskeuzes die je maakt. Als je goed uitgerust bent, werkt je lichaam beter en is je geest helderder, waardoor je beter in staat bent om gezonde keuzes te maken. Slaaptekort kan leiden tot hormonale onevenwichtigheden die hongergevoelens vergroten, vooral naar voedsel dat rijk is aan suikers en vetten. Dit komt omdat slaapgebrek het niveau van het hongerhormoon ghreline verhoogt en het verzadigingshormoon leptine verlaagt, wat je lichaam ertoe kan brengen om ongezonde snacks te verlangen. Je hoeft deze twee moeilijke woorden niet te onthouden hoor, maar ik wil je wel bewust maken dat een slechte nacht dus ook direct invloed heeft op andere slechte keuzes!
Steeds meer experts nemen slaap serieus, zo ook diëtisten. Ik ben daar blij mee! Want de eerste stap om gezonder te gaan leven en om af te vallen is beter slapen. Een antwoord weet je wellicht niet als eerste zult denken maar toch is het echt zo! Onderzoek toont aan dat voldoende nachtrust helpt bij het reguleren van de hormonen die honger controleren, waardoor je minder geneigd bent om te overeten en je metabolisme efficiënter werkt.” Zo toonde een studie gepubliceerd in het ‘American Journal of Clinical Nutrition’ aan dat mensen die voldoende slapen tot 20% minder calorieën consumeren dan die met slaaptekort. Dit onderstreept hoe essentieel slaap is voor gewichtsbeheersing. Bron: Horizon Clinics
Krijg inzicht in je huidige slaappatroon
Leuk Lienke, dat je vertelt hoe ontzettend belangrijk slaap is, alle vele voordelen en dan ook nog eens dat je super fit en slank kan worden met slaap maar… HOE SLAAP IK DAN BETER?
Tsja, een simpele vraag met een lastig antwoord want slaap is iets geks. Niet getreurd, ik kom straks zeker met tips om beter te slapen maar wees je er van bewust dat slaap super complex is en dat er meer dan tien oorzakken kunnen zijn waardoor jij nu niet tevreden bent over je slaap.
Slapen doen we allemaal, elke dag, jaar in en jaar uit maar er is geen duidelijk plan om beter slapen perfect uit te voeren. Iedereen heeft zijn of haar eigen slaap-handleiding nodig. De eerst stap om beter te slapen is inzicht krijgen in je huidige slaappatroon. Het is goed om eens een uurtje tijd te maken en deze vragen te beantwoorden om inzicht te krijgen in je huidig slaappatroon. Binnen 14 dagen inzicht in je huidig slaappatroon door deze vragen elke dag te beantwoorden:
– Hoe laat ga je naar bed?
– Hoe laat ben je in slaap gevallen? Probeer een schatting te maken
– Hoe laat werd je de eerste keer wakker?
– Hoe laat ben je uit bed gegaan?
– Hoeveel uur heb je in totaal geslapen?
– Hoe tevreden ben je over je slaap? waarom wel / waarom niet
– Hoe voelde je je na deze nacht?
– Schrijf aan het einde van de dag je energie en hoe de dag ging qua productiviteit en fitheid
– Schrijf op wat volgens jou de grootste slaapveranderingen mogen zijn om beter te slapen
Als je deze vragen voor 14 dagen beantwoord, krijg je een heel duidelijk beeld hoe jouw slaappatroon momenteel is. Maak voor jezelf een duidelijk conclusie qua slaapuren, slaapkwaliteit en waar de problemen liggen qua slaap. Vanuit hier kan je kijken hoe je stapsgewijs beter kan gaan slapen. Weet ook dat je niet in één keer beter kan slapen en ook dat de beste slaapwetenschappers niet perfecte slapers zijn. In mijn boek Dear Good Morning heb ik ook een schema waar je dit makkelijk kan bijhouden. Je zou ook het slaapdagboek op mijn site kunnen gebruiken.
Ik als expert slaap ook niet elke dag met de meest gewenste slaapkwaliteit maar ik weet inmiddels wel hoe ik snel in slaap val, hoeveel uur ik persoonlijk nodig heb om energiek wakker te worden. Door in kaart te brengen van je huidige slaappatroon kan je gaan kijken waar jouw slaap-verbeteringen zijn. Ik heb de 7 meest voorkomende slaapproblemen op een rij gezet die ik de afgelopen jaren vaak heb gehoord in mijn omgeving maar ook binnen de Dear Good Morning Community.
Ik probeer mijn community-leden beter te laten slapen door ze elke keer nieuwe tips & tricks te geven om hun slaapkwaliteit te verbeteren. Want: hoe eerder je beter slaapt, hoe sneller je energiek uit bed springt en voor een waardevolle ochtendroutine kunt gaan. Voor je het weet ben je een Ochtendgekkie die niets liever wilt dan de ochtend energiek starten. Wat uiteindelijk er ook weer voor zorgt dat je in de avond voldaan en vermoeid in slaap valt. Alles is met elkaar verbonden!
Slaapprobleem 1: Ik val niet snel in slaap
Als er iets vervelend is, is dat je klaar bent om naar bed te gaan en je vervolgens uren naar het plafond aan het staren bent. Niet in slaap kunnen vallen vind ik zelf een van de meest vervelende slaapproblemen die er zijn. Niet in slaap kunnen vallen heeft heel veel mogelijke oorzaken waardoor je dit probleem niet met één antwoord kan oplossen, maar het is vooral goed om de oorzaak te achterhalen. Als je niet snel in slaap valt, geef dan eens antwoord op de volgende vragen:
Hoe zag je avondroutine eruit?
- Wat heb je in de avond gedaan om jezelf klaar te maken om naar bed te gaan?
- Hoe is je stressniveau?
- Met welke gedachte ga je naar bed? Zorgen? Verdriet?
- In wat voor omgeving val je in slaap? Is er veel geluid? Ligt er iemand naast je?
Zoals je ziet, heel wat verschillende soorten vragen om eens onder de loep te nemen.
Doe dit niet | Doe dit wel |
In de avond nog op je mobiel of voor de tv zitten. Blauw licht (het scherm) zorgt ervoor dat jij geen melatonine aanmaakt. Melatonine is een stofje wat je nodig hebt om moe te worden. Als jij achter een scherm zit, dan krijgt je brein het signaal dat het nog dag is (want licht). Je brein maakt nog geen melatonine aan dus de vermoeidheid blijft uit. | Offline gaan, zo’n twee uur voor je wilt slapen. Dim je lampen. Geef je lichaam het gevoel dat het avond is dus het mag wat donkerder worden in je huis. Je lichaam zal melatonine aanmaken wat je uiteindelijk helpt om te gaan slapen. Kaarsjes aan is ook hartstikke gezellig, knus en passend bij een perfecte avondkleur. |
Na 14.00 uur nog cafeïne te nemen, dus koffie of energiedrank. Het duurt maar liefst 8 uur voor cafeïne uit je lichaam is! Wist je dat in bepaalde theesoorten en chocolade ook cafeïne zit? Kleine hoeveelheden, maar wel net genoeg om je wakker te houden. | Voldoende eiwitten in de avond wat je helpt om met een verzadigd gevoel te gaan slapen. Denk aan een bakje kwark. |
Met stress en zorgen in bed stappen. Je hoofd blijft tollen en je brein blijft alert. | Schrijf alles van je af. Hoe leger je hoofd, hoe sneller je in slaap zult vallen. Het helpt ook om een notebook naast je bed te leggen. Mocht er ineens iets te binnen schieten, schrijft het meteen op zodat het weer uit je hoofd kan. |
Stressen om je slaap. | Dankbaar zijn dat je een dag hebt mogen leven. Spreek je dankbaarheid uit, maar ook dat het niet nodig is om te stressen over je slaap. Hoe positiever en dankbaarder je in bed ligt, hoe beter het in slaap vallen gaat. |
Gaan wachten op je slaap en je daaraan irriteren. | Spreek met jezelf af dat, als je na 20 minuten nog wakker ligt, je uit bed stapt. Dit haalt je uit het spiraal van wachten en negatief worden. Ga iets doen waar je niet over na hoeft te denken en wat je moe maakt. Pak bijvoorbeeld een oude krant of tijdschrift en omcirkel de eerste letter van je naam. Na een tijdje omcirkelen zal je merken dat je moe wordt en dan ga je weer naar bed. |
Je irriteren aan je omgeving en er niets aan veranderen. | Een feestje bij de buren, een snurkende partner, slapen naast een drukke weg. Super irritant maar doe er dan iets aan in plaats van je irriteren. Ga eens slapen met oordoppen, slaap eens in een andere ruimte dan je partner en zorg dat je omgeving geen afleidende factor wordt. |
Niet snel in slaap vallen was mijn grootste probleem toen ik in de twintig was. Soms lag ik uren in bed en was ik steeds aan het uitrekenen hoeveel uur slaap ik nog had. Dat werd steeds minder, mijn irritatie steeds groter en uiteindelijk werd ik zo wanhopig dat ik maar een film ging kijken, want slapen ging me toch niet meer lukken. Deze 3 dingen zorgen er nu voor dat ik snel in slaap val:
- Dankbaarheid tot je een ons weegt
In de avond neem ik door waar ik dankbaar voor ben. Ik probeer echt gedetailleerd activiteiten van de dag te benoemen. Wie was erbij betrokken? Wat was er zo fijn aan? En ik probeer dat gevoel weer op te roepen. Juist met dankbaarheid kalmeert je brein en zal je snel in slaap vallen. - Visualisatie
Een superfijne techniek heb ik ooit eens geleerd van Ramon Siljade, founder van 5dayfast. Hij vertelde mij een superfijne visualisatie om snel in slaap te vallen. Als je in bed ligt neem je een plek in gedachte waar je ontzettend gelukkig van wordt. Je gaat op die plek helemaal visualiseren dat jij daar loopt. Probeer dus een plek te pakken waar je “uren” rond kan lopen. Probeer echt te voelen dat je er loopt, wat zie je? Wat voel je? Wat ruik je? Je blijft er net zo lang wandelen en ontdekken tot je in slaap valt. Een andere fijne visualisatie van Ramon leg ik je uit in deze video: Zorgt mediteren dat je sneller in slaapt valt? Deze heb ik samen met Beter Bed gemaakt. - Muziek
Open Spotify en zoek op Slapen. Je krijgt talloze playlisten die je helpen om beter te slapen. Ik vind de playlist Witte Ruis ontzettend fijn om ’s avonds op te zetten.
Slaapprobleem 2: In de nacht wakker worden
We worden allemaal wel eens in de nacht wakker. Soms heb je dit niet eens door. Andere keren stap je uit bed om naar het toilet te gaan of om even een glas water te drinken.
Nachts wakker worden kan frustrerend zijn en heeft vaak meerdere oorzaken. Dit kan variëren van stress en angst, die je brein actief houden, tot fysieke factoren zoals pijn of ongemak. Ook kan het gebruik van stimulerende middelen zoals cafeïne of bepaalde medicijnen, je slaap onderbreken. Hormonale veranderingen of slaapstoornissen zoals slaapapneu kunnen eveneens een rol spelen. Dus ja vrouwen… wij hebben er meer last van dan mannen! Grrrrrr…!
Een goeie tip is proberen om te achterhalen waarom jij in de nacht wakker wordt. Kan jij de oorzaak of oorzaken achterhalen? Probeer echt even de detective uit te hangen en op onderzoek uit te gaan. Wees ook eerlijk naar jezelf toe en vraag ook je partner of vriendinnen voor advies. Soms heb je zelf niet door waar je mogelijk tegenaan loopt en kan je omgeving je helpen. “Ik stress?!?! Helemaal niet” en dat soort ongein. Soms is het fijn om een spiegel voor je neus te krijgen.
Wat je kan doen als je in de nacht weer eens wakker wordt?
- Vermijd stimulerende middelen: Beperk cafeïne en nicotine, vooral in de uren voor het slapengaan. Ga een challenge aan en vermijd cafeïne voor 14 dagen. Hier is een lijst met cafeïne drankjes en voeding.
- Creëer een slaaproutine: Ga elke dag op dezelfde tijd naar bed en sta op dezelfde tijd op. Probeer dit ook eens 14 dagen uit, hoe lastig het ook kan zijn! Ritme is de key om beter te slapen en het zal ervoor zorgen dat je minder vaak in de nacht wakker gaat worden. Even door de zure appel heen!
- Optimaliseer je slaapomgeving: Zorg voor een donkere, koele en stille slaapkamer. Ik ga hier in het einde van mijn blog dieper op in!
- Beperk dutjes: Vooral late dutjes kunnen nachtelijk wakker worden verergeren. Ga niet relaxen of slapen op de bank na 14.00 uur. Blijf in de namiddag actief, ga naar buiten en zorg dat je ruststand pas in de avonduren komt.
- Ontspanningstechnieken: Probeer technieken zoals meditatie of diepe ademhalingsoefeningen voor het slapen gaan. Maar ook wanneer je wakker ligt. Ga dan focussen op je ademhaling en doe de box-breathing techniek.
Slaapprobleem 3: Te vroeg wakker worden en niet meer kunnen slapen
Te vroeg wakker worden en niet meer kunnen slapen is een veelvoorkomende vorm van slaapverstoring. Geloof me, miljoenen mensen hebben hier last van! Wellicht is dat al een schale troost! Te vroeg wakker worden kan veroorzaakt worden door stress, hormonale veranderingen, omgevingslawaai, of zelfs veranderingen in je slaapschema. Andere factoren, zoals bepaalde medicijnen of het gebruik van alcohol en cafeïne, kunnen ook bijdragen aan dit probleem. Je leest het al… Veel slaapproblemen kunnen dezelfde oorzaken hebben, des te meer het belangrijk is om tijd te nemen om mogelijke oorzaken te onderzoeken. Weet je die te vinden, dan kan je in één klap direct veel aanpakken! Mocht je last hebben van te vroeg wakker worden probeer dan eens het volgende uit:
- Ben je minder dan een uur te vroeg wakker, dan zou ik uit bed gaan. Je zal niet meer een volledige slaapcyclus halen. Probeer dat uur te gebruiken voor een relaxte ochtendroutine. Lig je langer dan een uur voor je wekker wakker, probeer dan alsnog in slaap te komen of rustig in bed te lezen om je lichaam nog een ruststand te geven.
- Probeer elke dag op dezelfde tijd naar bed te gaan en op te staan. Hoe vaker je schommelt met tijden, hoe ingewikkelder het voor je lichaam is om te snappen wanneer het mag slapen en wanneer het actief mag worden. Je lichaam moet weten waar het aan toe is. Dit heeft ook te maken met je biologische klok.
- Ben je te vroeg wakker geworden door bijvoorbeeld een omgevingsgeluid of omdat je naar het toilet moest? Dan is het een teken dat je nog verder kan gaan slapen (of gaat rusten op je bed mocht je niet meer willen of kunnen slapen). Ben je te vroeg wakker geworden en merk je geen externe factor? Dan zou je kunnen overwegen om uit bed te gaan en aan je dag te beginnen. Kijk na 30 minuten hoe je je voelt als je in beweging bent. Merk je dat je lichaam nog niet wakker is en dat het eigenlijk een foutje was? Ga dan rustig een boek lezen, doe aan meditatie of yoga. Je kan heel gemakkelijk vanuit huis meedoen met virtuele live sessies.
Slaapprobleem 4: Ik slaap te kort / ik slaap te lang
Te lang of te kort slapen kan allebei aanzienlijke problemen opleveren voor de gezondheid en het dagelijks functioneren. Als jij structureel te weinig slaapt, kan je last krijgen van verminderde cognitieve functies, stemmingswisselingen en een verhoogd risico op diverse gezondheidsproblemen zoals hartziekten en diabetes. Klinkt heftig maar daarom hoop ik ook dat je je slaapproblemen serieus neemt! Aan de andere kant kan te veel slapen wijzen op onderliggende gezondheidsproblemen zoals depressie of schildklierproblemen, en is het ook geassocieerd met een verhoogd risico op hartziekten en diabetes. Want ja… Als jij slaapproblemen hebt, kan een oorzaak ook zijn dat je juist te lang slaapt. Klinkt gek, maar het is zeker mogelijk! Via een slaapdagboek kan je ontdekken hoeveel slaap jij nodig hebt. Hieronder een foto uit mijn boek met een tabel van de gemiddelde uren slaap die we nodig hebben. Goed ook om te weten: dit is een gemiddelde! Overal lees je dat we 8 uur slaap nodig hebben, maar dat is letterlijk een gemiddelde van de HELE wereldbevolking. Ga dus niet stressen als je gaat ontdekken dat jij 7 of juist 9 uur slaap nodig hebt! We zijn allemaal uniek!
Slaapprobleem 5: Moe wakker worden
Uitgerust wakker worden, man man man… soms lijkt dit wel een droom hè? Wanneer ben jij voor het laatst echt uitgerust wakker geworden? Was dit op vakantie of tijdens een werkweek? Het zou zo fijn zijn als je steeds vaker uitgerust wakker wordt, want dat is een heerlijk gevoel! Echt opgeladen voor een nieuwe dag!
Moe wakker worden is supervervelend, omdat het je dagelijkse functioneren en je stemming kan beïnvloeden. Als je moe aan de dag begint, kan dit leiden tot verminderde concentratie, een lager energieniveau en een verhoogde prikkelbaarheid, wat je productiviteit en interacties met anderen kan beïnvloeden. Wereldwijd kampen veel mensen met dit probleem. Onderzoeken wijzen uit dat een aanzienlijk deel van de volwassenen regelmatig niet uitgerust wakker wordt. Vind ik echt heftig, ook wetende dat vermoeidheid 1 op de 5 oorzaken is qua ongevallen in het verkeer! In slaap vallen achter het stuur gebeurt vaker dan je denkt.
Moe wakker worden is dus niet alleen een gevaar voor jezelf, maar ook voor je medemens! Het wordt dan ook steeds vaker gezien als een wereldwijd probleem waarvan experts vinden dat de politiek hier ook iets aan mag gaan doen door middel van campagnes! Ik ben bang dat dit nog heel lang gaat duren maar ik hoop dat ik jou hiermee wakker schud om vermoeidheid serieus te nemen, zowel voor jezelf maar ook als je vermoeidheid ziet bij vrienden, familie of collega’s. Herken jij je in dit slaapprobleem? Lees dan eens mijn volledige tips en vooral “stof tot nadenken.”
- Je gedachte speelt met je! Ik vind het een beetje tricky om te schrijven, maar toch denk ik ook dat een groot deel van de mensen er al vanuit gaat dat ze moe wakker worden. We hebben tussen de 40.000 – 60.000 gedachtes per dag. Meer dan de helft is negatief. Niet zo gek, ons brein is gemaakt om ons te behoeden voor gevaren maar stress, zorgen en onzekerheid worden ook gezien als een gevaar. Als jij elke ochtend direct wakker wordt met de gedachte dat je moe bent, dan krijgt je brein een signaal: GEVAAR! Er is gevaar! En die doet er alles aan om jou buiten gevaar te houden dus… in bed blijven, want daar is het veilig. Het is heel makkelijk om direct te denken dat het een zware nacht was, zonder echt te voelen hoe je je voelt. En goede manier om hier van af te komen is, zodra je wakker wordt of de wekker gaat, direct te zeggen: “Het wordt een geweldige dag!” Je pept letterlijk jezelf op voor een nieuwe dag en je brein krijgt niet meteen een gevaar-signaal! Speel met je gedachte!
- Het kan zijn dat je totaal niet leeft zoals je biologische klok. Dat je er veel te ver van afwijkt en niet goed luistert naar je lichaam. Omdat dit een belangrijk en groot onderdeel is van veel slaapproblemen, heb ik hier nog een extra alinea over geschreven. Die vind je onderaan deze blog.
- Je kan midden in je slaapcyclus wakker worden. Als jij nog in een diepe slaap zit, is het niet fijn om daaruit wakker geschud te worden. Dit kan ervoor zorgen dat je moe bent en moe blijft. Helaas is het niet mogelijk om te kiezen in welke slaapfase je wakker wordt maar waar het kan: probeer zonder wekker te werken zodat je op eigen gevoel wakker kan worden zonder verstoord te worden. Hoe meer jij leeft met de natuur, zonder technische fratsen, hoe minder moe je zult ontwaken.
Slaapprobleem 6: Mijn partner wil later slapen dan ik (of houdt me wakker)
Een veel voorkomend probleem: je hebt een totaal ander slaapritme dan je partner. Jij wilt om 22.00 uur naar bed maar je partner is een echte nachtbraker. Veel mensen blijven dan (soms onbewust) langer wakker dan gewild tot de partner ook naar bed komt. Of wanneer het je toch is gelukt om in slaap te vallen, word je weer wakker gemaakt omdat je partner het bed in duikt. Super frustrerend. Dit probleem wordt steeds bekender waardoor de term “Sleep divorce” ook steeds meer wordt gebruikt. Het woord zegt het al: Je gaat lekker scheiden tijdens je slaap. Partners die elk in een andere kamer slapen.
Dit klinkt best heftig, maar als jij elke nacht wakker ligt door je partner, dan is het zeker de moeite waard om dit eens te proberen. In tegendeel: Je relatie zal er alleen maar op vooruit gaan omdat jullie allebei relaxter en vrolijker wakker worden. Je kan alsnog een romantische avondroutine hebben, maar zodra het op slapen aankomt, duik je in je eigen bed. Sleep divorce kan ook zeker helpen als je partner last heeft van snurken, praten in zijn/haar slaap of woelen in bed. Trouwens: dit is niet iets waar je je voor hoeft te schamen. Er zijn ontzettend veel stellen die aan sleep divorce doen. Helaas heerst er nog echt een taboe op!
Ik geef je nog twee andere tips die helpen bij dit slaapprobleem:
- Communiceer met elkaar. Wanneer heb jij een gesprek gehad met je partner over slaap? Weet jij hoe je partner slaapt? Wat zijn of haar favoriete bedtijd is en hoe het slapen in het algemeen gaat? Een gesprek wat doodnormaal is (en heel belangrijk) maar wat nauwelijks wordt gevoerd.
Praat met elkaar over slaap, spreek je wensen uit en maak duidelijke afspraken. Kijk hoe je elkaar kan helpen om beter te slapen. Zie het als een challenge: Hoe kan je elkaar een beter mens maken en welke tips gaan jullie doorvoeren? Wellicht wel het samen visualiseren voor het slapen gaan? Of uitspreken waar jullie dankbaar voor zijn? Of wat dacht je van een ademsessie samen op bed? Wat het ook is: Als jullie samen beter gaan slapen, gaat de relatie de lift in! - Kom elkaar tegemoet. In mijn vorige relatie had ik flink veel slaapproblemen. Ik wilde rond 22.00 uur naar bed omdat ik er vroeg uit wilde voor mijn ochtendroutine. Mijn vriend werkte tot 21.00 uur en wilde dan juist nog een relaxte avondroutine en niet binnen een uur al richting de slaapkamer. We besloten om de eerste dagen van de week volgens mijn ritme te slapen. Dus hij leverde zijn avondrituelen in om met mij te slapen. Het tweede deel van de week leefden we volgens zijn ritme en moest ik dus accepteren dat ik later naar bed ging dan ik zou willen. Ook al is het hebben van een duidelijk slaapritme belangrijk, het is nog belangrijker om een goede relatie te hebben en elkaar tegemoet te komen.
Slaapprobleem 7: Slecht slapen door kinderen
Beter slapen met kinderen kan een super uitdaging zijn, vooral omdat hun slaapritmes vaak verschillen van die van jou. Jonge kinderen hebben meer slaap nodig en ervaren vaak meerdere slaapcycli gedurende de nacht. Dit betekent dat ze vroeger naar bed gaan en soms ‘s nachts of vroeg in de ochtend wakker worden. Om deze uitdaging aan te gaan, kan het helpen om een consistent slaapschema voor je kinderen te hanteren en een rustgevende bedtijdroutine te creëren die hen helpt om te ontspannen voor het slapengaan. En ja, dit schrijf ik makkelijker dan dat het is in het echte leven want ook kinderen kunnen (nog sneller) last hebben van omgevingsfactoren waardoor ze gestoord worden in hun slaap. Slecht slapen door kinderen blijft een struggle maar toch denk ik dat je hier alsnog veel kan “winnen.”
Consistente routines: Zowel voor jezelf als je kinderen. Een vast slaapschema helpt het hele gezin wennen aan een regelmatig ritme. Hoe consistenter, hoe beter je lichaam eraan gewend raakt.
Ontspannen bedtijdritueel: Een rustig ritueel voor het slapengaan, zoals voorlezen of zachte muziek, kan kinderen helpen om te ontspannen. En nee, geen spannende verhalen waardoor je kinderen liever nog een paar keer onder hun bed kijken ;-)
Deel de verantwoordelijkheden: Als het mogelijk is, wissel nachten af met je partner om voor de kinderen te zorgen, zodat iedereen voldoende rust kan krijgen.
Tijd voor jezelf: Zorg voor wat tijd om te ontspannen voordat je naar bed gaat, zelfs als het maar een paar minuten is, om diep adem te halen of te mediteren. Doe dit ook wanneer je midden in de nacht eruit moet voor je kinderen. Accepteer de situatie en probeer zo snel mogelijk weer in de rust te komen.
Je lichaam is sterk. Ga niet stressen door korte nachten door je kinderen. Het is een (hopelijk korte) periode dat je kinderen je in de nacht wakker houden. Accepteer de situatie en weet dat je lichaam heel wat aan kan!! Korte nachten zijn mega vervelend, maar geen zorgen: You got this!
Heeft je kind echt last van slapeloze nachten waardoor jij ook steeds slechter slaapt? Zoek dan eens een kinder slaapcoach!
Leer je biologische klok kennen
De biologische klok, ook wel het circadiane ritme genoemd, is een intern systeem dat bij iedereen aanwezig is vanaf de geboorte en dat ons dagelijkse fysieke, mentale en gedragspatronen reguleert, waaronder slaapcycli, hormoonproductie en lichaamstemperatuur. Mondvol hè? Deze klok wordt voornamelijk beïnvloed door natuurlijk licht en duisternis en helpt het lichaam zich aan te passen aan de 24-uurs cyclus van dag en nacht. Net zoals de natuur, heb jij dus ook een bepaald ritme waar je mee wordt geboren. De meeste mensen hebben ongeveer hetzelfde ritme, daar is ook de maatschappij op ingericht. Natuurlijk zijn er ook uitzonderingen, mensen die moeilijk kunnen meekomen met de maatschappij kunnen bijvoorbeeld een totaal ander ritme hebben dan van hen wordt verwacht. Grappig feitje: Meestal heb je hetzelfde ritme als je ouders. Zijn je ouders echte ochtendmensen, dan ben jij dit ook!
Het leven volgens je biologische klok is cruciaal voor je gezondheid en welzijn, omdat het zorgt voor optimale lichaamsfuncties. Wanneer je activiteiten zoals slapen, eten en werken afstemt op je natuurlijke ritmes, kun je je algehele energieniveau verhogen, je immuunsysteem versterken en zelfs je cognitieve functies verbeteren.
Hoe ontdek je dan hoe je biologische klok gaat? Simpel: Door jezelf in een hutje op de hei te stoppen, zonder afleiding ;-) Leven volgens de natuur! Opstaan wanneer je wakker wordt, leven met het licht en vervolgens, wanneer het gaat schemeren, jezelf klaarmaken voor bed. Je leeft dan echt je ritme, zonder afleiding. Vergelijk het met het programma Expeditie Robinson! Ook zij leven met de natuur en hebben geen enkel benul van tijd. Ze leven wanneer de zon opkomt en gaan slapen wanneer het donker wordt. De ideale manier om je eigen ritme te ontdekken. Oké, ik snap dat beide voorbeelden niet heel erg realistisch zijn, maar met het slaapdagboek waar ik het eerder over had, kan je al veel inzichten krijgen. Wanneer word je moe? Wanneer word je wakker? En hoe zit dat in je vakantie? Noteer de tijden en na ongeveer twee weken kan je al superveel ontdekken over je biologische klok.
En dan nog even dit…
In de Dear Good Morning Community hebben we ook cursussen op het gebied van slapen of een ochtendroutine aanleren. Misschien lid worden en daar eens naar kijken? Je kunt 7 dagen vrijblijvend de Dear Good Morning Community uitproberen als je dat wil.
Zo creëer je de meest perfecte slaaphygiëne
De gewoonten en de omstandigheden voordat je gaat slapen of tijdens het slapen noemen we slaaphygiëne. Naast alle slaapproblemen en de vele tips wil ik je ook nog wat tips meegeven voor een optimale slaaphygiëne. Simpele tips die kunnen bijdragen aan een betere slaaproutine.
- Zorg voor een rustige, donkere en koele omgeving in je slaapkamer.
- Handhaaf een ideale kamertemperatuur tussen 18-22 graden Celsius.
- Voeg planten toe om de luchtkwaliteit te verbeteren en een ontspannen sfeer te creëren.
- Creëer routines zoals het dimmen van lichten of het lezen van een boek om je lichaam te trainen dat het tijd is om te slapen.
- Door consistent te zijn met je slaaproutine, kun je je slaapcyclus beter herkennen en optimaliseren voor een betere nachtrust.
Blijf in ontwikkeling met beter slapen
Ik zal deze blog steeds meer aanvullen en aanscherpen, want er blijven steeds meer onderzoeken naar slaap komen. Neem dus over een tijdje zeker nog eens een kijkje op mijn website, want wellicht leer je weer nieuwe dingen omtrent je slaap. Wil je meer weten over slaap, advies krijgen om beter te slapen of zou je een lezing over slaap willen? Dan kan je mij mailen op [email protected]